Polskie groby w Wielkiej Brytanii – prace renowacyjne
Ponad 80 grobów zasłużonych dla Polski osób, które znalazły swoje ostatnie spoczynki w Wielkiej Brytanii, zostanie poddanych pracom renowacyjnym. To miejsca spoczynku polskich działaczy społecznych, politycznych, wojskowych oraz wybitnych postaci nauki i kultury. Inicjatywę tę prowadzi Fundacja im. Jana Olszewskiego “Pomoc Polakom na Wschodzie”, działając na zlecenie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Historia tych grobów sięga czasów II wojny światowej, gdy Polacy zostali zmuszeni do opuszczenia ojczyzny z powodu okupacji niemieckiej i sowieckiej. Wielu z nich znalazło schronienie w Wielkiej Brytanii, gdzie kontynuowali swoją działalność na emigracji, tworząc fundamenty polskiego życia na obczyźnie. Dzięki ich staraniom zachowano polskie tradycje parlamentarne oraz legitymację władzy w okresie, gdy Polska była podzielona przez okupantów. Przyczynili się także do utrzymania polskiej kultury i dziedzictwa w środowisku emigracyjnym. Wielu z tych wybitnych Polaków zmarło poza granicami kraju i spoczęło na obcej ziemi, z dala od rodzimej Polski.
– Władze RP dostrzegają potrzebę podjęcia działań polegających na przeprowadzeniu prac renowacyjnych i zapewnieniu stałej opieki nad polskimi grobami w Wielkiej Brytanii, gdzie środowisko emigracyjne było wyjątkowo liczne – mówi Wojciech Labuda, Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. Ochrony Miejsc Pamięci. – Realizacja projektu opieki nad grobami Polaków, którzy poświęcili swoje życie służbie Państwu Polskiemu i jego odrodzeniu, jest widocznym znakiem dla wszystkich mieszkańców Wielkiej Brytanii oraz dla mieszkających tam Polaków, że Państwo Polskie nie zapomina o swoich obywatelach – dodaje Pełnomocnik.
Na terenie Wielkiej Brytanii, szczególnie w Londynie, znajdują się cmentarze, na których spoczywa wielu z nich. Niestety, niektóre z tych miejsc pamięci popadły w zapomnienie, a opiekunowie grobów odeszli lub mieszkają rozproszeni po całym świecie.
Projekt renowacji, obejmujący w tym roku ponad 80 grobów, jest kontynuacją działań podjętych w poprzednich latach. W 2022 roku Fundacja “Pomoc Polakom na Wschodzie” już przeprowadziła prace mające na celu zlokalizowanie 118 grobów, ocenę ich stanu oraz przygotowanie planu konserwacji. W bieżącym roku prace renowacyjne obejmują różnorodne działania, takie jak wypoziomowanie i stabilizacja płyt nagrobnych, usuwanie zabrudzeń i roślinności, odnawianie napisów, naprawy strukturalne oraz ewentualną wymianę elementów.
W ramach tego projektu już dokonano kilku istotnych działań, m.in. zamontowano nowe płyty nagrobne na symbolicznych grobach Prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego i Stanisława Ostrowskiego. Przywrócono także blask nagrobka gen. Władysława Sikorskiego. Istnieją również plany renowacji grobów powstańców styczniowych, listopadowych oraz innych bojowników o wolność Polski, którzy spoczywają na cmentarzu Highgate w Londynie, znanym jako Wzgórze Orła Białego. To symboliczne miejsce ma szczególne znaczenie, nawiązując do walki o niepodległość i odrodzenie Polski po długim okresie zaborów. Niestety, obecnie te nagrobki wymagają pilnych prac konserwatorskich.
Projekt ma także na celu przypomnienie postaci, które kształtowały polskie życie na emigracji, oraz wyzwań, przed którymi stawiano w tamtych czasach. W ramach inicjatywy prowadzone są również działania informacyjne, udostępniające materiały dotyczące rządów i prezydentów RP na uchodźstwie, kluczowych postaci oraz faktów historycznych z tego okresu. Więcej informacji można znaleźć na stronie: misjawolnapolska.pl
Wszystkie prace renowacyjne są realizowane przy współpracy i zgodzie rodzin zmarłych. Obecnie trwają wysiłki w celu odnalezienia niektórych rodzin osób, które zmarły na emigracji. Poniżej znajduje się lista poszukiwanych rodzin, których groby są objęte planami renowacji.
Lista grobów, których rodzin poszukujemy: pol.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/lista-grobow-ktorych-rodzin-poszukujemy.pdf
Kontakt dla rodzin:
Adam Pszczółkowski, tel.: +48 510 040 086, e-mail: apszczol@wp.pl
Tomasz Roguski, tel.: +48 514 777 489, e-mail: t.roguski@pol.org.pl
Projekt jest realizowany przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego na zlecenie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Projekt jest finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów RP w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za Granicą 2023.
Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”
Na podstawie materiałów z serwisu: Polska w Wielkiej Brytanii | gov.pl
Fot: gov.pl
